Eskiden soğuk algınlığı, grip, öksürük gibi şikâyetlerde herkes adaçayı, ıhlamur gibi doğanın ilaçlarına başvururdu.
Günümüzde unutulmaya yüz tutmuş bu âdetimizi hatırlamanın tam zamanı… Dedelerimizin, nenelerimizin bitkisel reçetelerinin etkinliğini bilim de kanıtlıyor.
Şifalı Kekik
Kekik deyip geçmeyin, 300’den fazla türü yetişmektedir. Bizim bahsettiğimiz kekik, Latince “Thymus vulgaris” denilen kekik türüdür. Kekik, uçucu yağlar, “timol”, “karvakrol”, “rosmarinik asit” ve “ursolik asit” adı verilen maddeleri içerir. İçerdiği bu maddeler sayesinde kuvvetli mikrop öldürücü ve antioksidan etki gösterir. Serbest oksijen radikallerinin sebep olduğu zararları engeller, hastalıklara karşı direnci artırır, yaşlanmayı geciktirir. Kekiğin içerdiği karvakrol maddesinin, aynı zamanda tümörlerin gelişimini yavaşlattığı gösterilmiştir. Karvakrol, kanser hücrelerini intihara (apopitosis) sürükler, böylece kanser gelişimini durdurur.
Kekik çayı boğaz ağrısına, bademcik iltihabına birebirdir. Çocuğunuzun boğazı ağrıdığında, bademcikleri şiştiğinde hemen ilaca sarılmak yerine ılıtılmış kekik çayı içirin ve kekik suyuyla gargara yaptırın. Kekiğin üst solunum yolu enfeksiyonlarındaki, bronşit ve öksürük tedavisindeki etkisi kanıtlanmıştır[1]. Doğal bir öksürük ilacı, balgam söktürücü mü arıyorsunuz? İşte kekik.
Ama kekiğin 300’den fazla türü olduğunu tekrar hatırlatmakta fayda var. Tıbbi kekik Thymus vulgaris denen türdür. Şifalı kekik çayınızı, paketlerde baharat olarak satılan kekiklerle yapamazsınız. Çünkü bunlar Thymus vulgaris değildir. Bu kekik ülkemizde Akdeniz kekiği, beyaz kekik, catır otu, girit kekiği, zahter otu, sivri kekik ve güvey otu olarak da bilinir.
Mis Kokulu Ihlamur
Kış aylarında ilaç niyetine kullanabileceğiniz bitkilerden biri de ıhlamurdur. Ihlamurun yapraklarını değil çiçeklerini kullanmaya özen gösterin. Bitkinin şifalı özellikler taşıyan kısmı çiçekleridir, yaprakları hiçbir işe yaramaz.
Ihlamur çiçeği, bitkiye mis kokusunu veren uçucu yağlardan antioksidanlara, kanserden koruyucu kafeik asitten enfeksiyonlarla savaşan flavonoitlere kadar pek çok değerli bileşen içerir. İçindeki müsilajlar ile doğal bir öksürük ilacıdır, balgam söktürücü etkisi ile solunum yollarını rahatlatır. Kışın sık sık rastlanan viral üst solunum yolu enfeksiyonlarında antibiyotikler faydasızdır. Gereksiz yere antibiyotik kullanmak yerine bol bol ıhlamur çayı için.
Ancak ıhlamur çayı hazırlamanın da bir püf noktası var. Ihlamuru uzun süre kaynatmayın. Rengi kırmızı olana kadar kaynatmak, içindeki etken maddelerin yok olmasına yol açar. Kaynatmak yerine üzerine kaynar su ekleyip 10 dakika demlenmeye bırakın.
Doğal İlaç Adaçayı
Bitkisel ecza dolabınızın olmazsa olmazlarından biri adaçayıdır. Ülkemizde Akdeniz’e özgü bu bitkinin pek çok türü yetişir. Anadolu adaçayı ve acı elma otu olarak da bilinen türü (Salvia triloba) tercih edin.
Bir araştırma boğaz ağrısında adaçayı ile gargara yapmanın kimyasal boğaz ağrısı spreyleri kadar etkili olduğunu gösteriyor[2]. Gargarınızı hazırlamak için yarım bardak sıcak suya bir tatlı kaşığı, ya da birkaç dal adaçayı koyup yarım saat bekleyin. Süzdüğünüz suyla günde birkaç defa gargara yapın.
Ve Diğerleri
Kış aylarında hastalıklardan korunmak, hasta olduğunuzda şifa bulmak için faydalanabileceğiniz başka bitkiler de var…
Hastalıklardan koruyucu kuşburnu: Kuşburnu C vitamini içeriği açısından turunçgillerden bile daha zengindir. Sonbahar ve kış mevsiminde bol bol kuşburnu çayı içerek soğuk algınlığından, gripten
Bronş açıcı nane: Burun tıkanıklığı, bronşların dolu olmasına bağlı solunum problemlerinde çocuğunuzun odasına bir buğu makinesi koyun ve suyuna birkaç damla esansiyel nane yağı damlatın.
Doğal burun damlası acı kırmızıbiber: Bibere acılığını veren kapsaisin maddesi burun tıkanıklığını açmakta son derece etkilidir. Biberin antibakteriyel özelliği de kronik sinüs enfeksiyonlarıyla savaşır.
SOĞUK ALGINLIĞI ÇAYI
Adaçayı, 1 tatlı kaşığı
Ihlamur, 1 tatlı kaşığı
Zencefil, 1 tatlı kaşığı
Öksürüğü ve soğuk algınlığı semptomlarını hafifletmek, tedavi etmek için bu çaydan faydalanabilirsiniz. Porselen ya da cam bir bardağa tüm bitkilerden birer tatlı kaşığı koyun. Üstüne 250 cc. kaynar su ekleyin. 10 dakika demlenmeye bırakıp için. Günde 3-4 fincan tüketebilirsiniz.
Kaynak:Dr. Ümit Aktaş
e-ha
